سابقه حوزه علمیه قم مربوط به قرن اول اسلام است
پورمحمدی طی سخنانی با اشاره به اینکه قدیمی‌ترین حوزه شیعی در قرن اول اسلام در قم تأسیس شده بود گفت: این حوزه در دوره صفویه دوباره احیا شد و نهایتاً یک قرن پیش توسط حاج شیخ عبدالکریم حائری باز تأسیس شد.
مهاجرت دو مرجع به قم زمینه باز تأسیس حوزه علمیه را فراهم کرد
پورمحمدی درباره اقامت شیخ عبدالکریم در قم گفت: ایشان سال ۱۳۰۰ در قم اقامت کردند از همان زمان فعالیت‌های خودشان را آغاز کردند اما دو اتفاق بزرگی رخ داد و با حضور انگلیسی‌ها در عراق بسیاری از علما از جمله آیت‌الله نائینی و آیت‌الله ابوالحسن اصفهانی به قم مهاجرت کردند و در این مدت حدود ۸ ماه در قم در منزل حاج شیخ عبدالکریم اقامت داشتند.
مهاجرت علما و روحانیون به قم به دلیل حضور سه مرجع بزرگ در این شهر
وی ادامه داد: شیخ عبدالکریم مسجدی که در آن نماز می‌خواند را به آیت‌الله اصفهانی و محل درسش در مدرسه فیضیه را به آیت الله نائینی واگذار کرد و به همین دلیل شاگردانش هم به جلسه درس آیت‌الله نائینی رفتند. به دلیل وجود سه عالم بزرگ شیعی بسیاری از روحانیون و طلاب به هم مهاجرت کردند و همین امر زمینه‌ساز تقویت این پایگاه شیعه شد، حتی رضا شاه هم در آن زمان که هنوز به پادشاهی نرسیده بود به قم آمد و با آن سه مرجع دیدار کرد.
باز تأسیس حوزه علمیه قم توسط شیخ عبدالکریم حائری
رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی با بیان اینکه آیت الله اصفهانی و آیت الله نائینی بعد از ۸ ماه از خروج نیروهای انگلیسی از عراق به نجف بازگشتند گفت: بعد از این بازگشت شاگردان شیخ عبدالکریم به جلسه شیخ بازگشتند و این روحیه شیخ عبدالکریم آوازه او را در همه جا گسترش داد و علما و روحانیون زیادی به قم مهاجرت کردند که ثمره اش تشکیل حوزه علمیه قم شد.
امام خمینی (ره) به شیخ عبدالکریم ارادت فوق‌العاده داشت
پورمحمدی با اشاره به خصوصیات اخلاقی شیخ عبدالکریم حائری گفت: ایشان یک جایگاه برجسته علمی، منش اخلاقی و صفای باطن و نفس بالایی داشتند، امام خمینی (ره) که از چهره‌های شاخص عرفان نظری و عملی است نسبت به حاج شیخ عبدالکریم یک ارادت فوق‌العاده تا آخر عمر داشتند. اما دو بعد بزرگ در زندگی شیخ سبب آوازه‌اش شد. یکی این که ایشان با دعوت مردم اراک هشت سال به آنجا رفتند و بعد از آن به نجف مهاجرت کردند اما با دعوت مجدد مردم دوباره به اراک رفتند و پس از آن به قم آمدند، ایشان مرکز شیعیان را رها کردند و برای هدایت مردم دعوت آنها را اجابت کرده و به اراک رفتند.
فعالیت‌های اجتماعی شی عبدالکریم در قم
وی ادامه داد: بعد دیگری از شخصیت حاج شیخ عبدالکریم که باعث عظمت ایشان شد، فعالیت‌های اجتماعی این عالم ربانی بود. ایشان در یکی از سال‌ها که در قم سیل آمد علما و شاگردان را جمع کرده و در رودخانه قم سد ایجاد کردند تا آب خانه‌های مردم را نبرد و بعد برای کسانی که آسیب دیده بودند پول جمع کرد، همچنین شیخ در قم محلی برای فقرا ساخت و اولین بیمارستان قم توسط ایشان احداث شد. شیخ عبدالکریم برای معیشت طلاب هم دغدغه داشت و از زغال گرفته تا آرد و نان، مایحتاج مورد نیاز طلبه‌ها را تهیه می‌کرد.
شیخ عبدالکریم یک سال پس از کشف حجاب دق کرد و از دنیا رفت
پورمحمدی با اشاره به اینکه شیخ عبدالکریم بسیار دغدغه مردم را داشت گفت: در سال ۱۳۰۷ فردی به نام محسن صدرالاشراف که وزیر دادگستری بود می‌گوید: در قم به دیدار شیخ عبدالکریم رفتم و دیدم شیخ برای اوضاع سخت مردم مانند باران گریه می‌کند و می‌گوید: انگلیسی‌ها حلقوم اسلام را گرفته و تا مسلمانان را خفه نکنند دست بردار نیستند. وقتی موضوع کشف حجاب مطرح شد شیخ وارد عمل شد و تلاش‌های بسیاری در این زمینه کرد حتی به دربار هم نامه نوشت و در واقع شیخ عبدالکریم در سال ۱۳۱۵ درست یک سال بعد از واقعه کشف حجاب از ناراحتی این موضوع و اینکه نتوانست کاری بکند دق کرد و از دنیا رفت.
منبع: خبرگزاری فارس
